بازیافت یونولیت چگونه انجام میشود؟ یونولیت نام تجاری EPS (Expanded Polystyrene– پلی استر فشرده) است که محصولی فوق العاده سبک میباشد. این محصول، نخستین بار توسط فردی به نام Eduard Simon در سال 1839 کاملاً اتفاقی در آلمان کشف شد. یونولیت مادهای از جنس پلیمر و سفید رنگ است که از فرآیندهای پتروشیمی به دست میآید.
بافت یونولیت به صورت توپهای کروی کوچک است که از طریق قالب گیری و حرارت، بزرگ شده و شکل میگیرد.
ماده تشکیل دهندهی یونولیت، استایرن است. استایرن در مقادیر خیلی کم، در گیاهان، میوهها، سبزیجات، آجیل و گوشت وجود دارد. و در صورتی که از مشتقات اتیلن و بنزن باشد، از فرآیندهای پتروشیمی به دست میآید. بافت یونولیت به صورت دانه دانه است. این دانهها از پلی استر فشرده شده به وجود میآیند.
یونولیت، خواص ویژهای دارد. این خواص، سبب بروز رفتارها و ویژگیهایی در یونولیت شده است. یکی از بارزترین این خواص، عایق بودن یونولیت است. یونولیت در برابر حرارت (و برودت) و رطوبت و صدا و ضربه به عنوان یک عایق بسیار خوب عمل میکند. عایق بودن یونولیت به معنی عدم ورود و خروج سرما، گرما، رطوبت و آب و ضربه میباشد. این امر در مصرف بهینهی انرژی بسیار تأثیرگذار خواهد بود. 10 سانتیمتر از یونولیت، در برابر صدای 42 دسیبل و هم چنین 35 درصد در مقابل گرما، ایجاد عایق میکند. این خاصیت سبب شده است تا از یونولیت در مصالح ساختمانی، بسته بندی و بسیاری کاربردهای دیگر، استفاده شود. سایر خواص یونولیت عبارتند از:
· عایق حرارتی بالا
· مقاوم در برابر رطوبت
· عایق صدا
· بادوام
· لمینت شدن با رزین اپوکسی
· سبک و قابل حمل
· شکل گیری و تنوع در شکل
· ضربه گیر
· مقاوم در برابر فشار
· قابلیت چاپ
بازیافت یونولیت چه اهمیتی دارد؟
همانطور که بیان شد، یونولیت یک پلیمر است. پلیمر درشت مولکولهای آلی هستند که از نفت خام به دست میآیند. از آنجا که پلی استایرن یک آلایندهی محیط به شمار میرود، و از طرفی محصولات پلیمری، امروزه بسیار استفاده میشوند، پیدا کردن روشی برای بازیافت و استفادهی مجدد از آن، میتواند گام مهمی در حفظ محیط زیست باشد.
از یونولیت بازیافت شده چه استفادههایی میشود؟
از بازیافت محصولات یونولیتی، میتوان استفادههای بسیار زیادی کرد. از آنجا که محصول نهایی حاصل از بازیافت یونولیتها، پلاستیک پلیمری خواهد بود، برای کلیهی مصارف پلاستیکی پلیمری (به غیر از مصارف غذایی و بهداشتی) کاربرد دارند. تولید قاب عکس و قاب آینه یکی از نمونه محصولاتی است که از یونولیتهای بازیافت شده، استفاده میکند. سایر کاربردهای یونولیت بازیافت شده عبارتند از:
· لوازم التحریر
· انواع پوششهای بسته بندی
· استفاده در تولید مصالح ساختمانی (بلوکهای یونولیتی، آجر سبک، ملات عایق کاری، بلوک سیمانی و …)
· ساخت انواع کودهای آلی
· استفاده در تولید قاب درب و پنجره
· ساخت چوب لباسی
· ساخت اسباب بازی
· و …
مراحل بازیافت یونولیت چگونه است؟
بازیافت یونولیت به دو شکل سرد و گرم صورت میگیرد.
برای بازیافت سرد
· مانند بازیافت هر مادهی دیگری، ابتدا باید این محصولات جمع آوری شوند. این کار با مشارکت شهروندان و افرادی که در حوزهی کارشان، از یونولیت استفاده میشود، صورت میگیرد. یونولیتهای بازیافتی باید در یک محل جمع آوری شده و با کامیون یا کانتینر بزرگ، به کارخانه اعزام شود.
· یونولیتهای قابل بازیافت تفکیک شده و خرد میشوند.
· با کمک دستگاه، خاکهای حاصل از فرایند، جداسازی شده و در کیسههای مخصوص جمع آوری میشود. از این خاک در پروسهی بازیافت گرم استفاده میشود.
· از دانههای یونولیت بازیافت شده، با درصد مشخصی برای تولید یونولیت استفاده میشود. 100% یک مادهی یونولیتی را هرگز از مواد بازیافتی نمیسازند تا کیفیت محصولات پایین نیاید.
برای بازیافت گرم
§ ابتدا یونولیتها جمع آوری میشوند.
§ در کارخانه، یونولیتهای قابل بازیافت، تفکیک میشوند. بخشی از این یونولیتها ممکن است دچار حریق شده و قابل استفادهی مجدد نیستند.
§ یونولیتهای قابل بازیافت که از سایر یونولیتها تفکیک شدهاند وارد مخزن جمع آوری یونولیت میشود. در دستگاه، یونولیتها فشرده شده و فرآیند حرارت بر روی آنها اجرا میگردد.
§ یونولیت حرارت دیده، ابتدا منبسط شده و سپس ذوب میگردد و در نهایت تحت فشار قرار میگیرد. محصول این قسمت، پلاستیکهای سخت، جامد و فشرده خواهد بود.
اخیراً یک دانش آموز آمریکایی، روش جدیدی برای بازیافت یونولیت ارائه داده است که در آن ضایعات یونولیت حرارت داده شده و کربن اکتیو به دست آمده از آن در فیلترهای آب، کاربرد دارد.